Home Inloggen De coach-opleiding 2024 is gestart! Meedoen? Uit Je Hoofd, In Je Lijf Hervind evenwicht tussen hoofd, lichaam en emoties

Het lichaam als succesfactor

Geplaatst door Frances van Dinther op 18 december 2018.lichaamsgerichte aanpakemoties

Ieder jaar volgen meer dan honderd mensen een van de trainingen van ons platform ‘Uit je hoofd, in je lijf’ en alhoewel de reden om een traject te starten kan verschillen, zie wij als coaches heel duidelijk terug dat in de kern van iedere coach- of hulpvraag, ‘het overactieve brein’ veelal de reden is dat men zich mentaal niet prettig voelt. De huidige maatschappij en hoe deze in elkaar steekt, doet immers een groot beroep op onze cognitie waardoor onze hersenen vrijwel permanent in de vijfde versnelling staan.. Het denken gaat maar door en als gevolg daarvan reageert ons lichaam met een vecht-, vlucht- of freeze-stand.

 

Hoe zit het precies?

Onze samenleving kenmerkt zich door een overwaardering van de geest, of het nu ging om je leerprestaties op school, de wijze waarop je jezelf uitdrukt of verwoordt, de examens die je hebt afgelegd of hoe je presteert op je werk, het is overwegend het product van ons cognitieve brein. En laten we eerlijk zijn, onze ratio is inderdaad enorm belangrijk om te kunnen overleven. Maar van oudsher is er voor gevoelens in onze maatschappij veel minder ruimte. Openheid over gevoelens wordt in onze samenleving vaak geassocieerd met zwak zijn, machteloosheid of instabiliteit. 

 

We zijn emoties als iets ingewikkelds gaan beschouwen waar we weinig grip op lijken te krijgen. De meeste mensen zijn nauwelijks meer in staat gevoelens te herkennen en erkennen omdat we geleerd hebben onszelf te censureren en lastige gevoelens weg te stoppen of te rationaliseren. Of zoals Elisabeth Kubler-Ross het stelt: “Velen van ons worden 's morgens wakker en lopen naar de douche, waar we het vuil van gisteren wegwassen, terwijl de emoties van gisteren gewoon blijven zitten.”

 

Dempen van gevoelens

Een opvallende gewaarwording die wij bemerkten bij de cliënten die we de afgelopen jaren hebben mogen begeleiden met onze aanpak, was dat niemand van hen in staat was om selectief emoties te dempen. Wanneer de donkere emoties bij iemand niet gevoeld mogen worden, dan ontneemt deze persoon zichzelf direct ook de lichte emoties. Eigenlijk kun je je voorstellen dat deze persoon zichzelf met het dempen van zijn gevoel binnen een soort bandbreedte plaatst, weliswaar met het comfort van het niet hoeven voelen van de bodem van de put, maar ook de toppen van geluk liggen buiten het bereik. Het lukt niemand om een lijstje met negatieve emoties te maken en zich voor te nemen om het leven in te gaan richten zonder emoties als teleurstelling, verdriet, machteloosheid, woede, schaamte, schuld en pijn. Wanneer je deze buiten de deur houdt, ervaar je simpelweg weinig geluk. Het weer dúrven voelen van alles wat het leven te bieden heeft, dat is de sleutel naar mentaal (en fysiek) welbevinden.

 

Wat cijfers

Werkstress is beroepsziekte nummer 1 volgens het TNO.  OM werkstress voor de gehele beroepsbevolking aan te pakken vindt sinds 2014 de week van de werkstress plaats, op initiatief van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. 

Werkstress als reden voor verzuim is gestegen van zestien procent in 2015 naar inmiddels twintig procent van het totale verzuim in 2018. Zestien procent van de werknemers ervaart burn-outklachten. Dit leidt tot uitval, misère voor de werknemer en hoge kosten voor de werkgever. In 2016 waren de totale kosten voor verzuim gerelateerd aan werkstress 2,5 miljard aan negen miljoen door stress verzuimde werkdagen! Het belang om zaken gericht en effectief aan te pakken zijn dus groot.

 

Waarom praten alleen niet helpt

In Vrij Nederland werd in november 2018 een mooi artikel geschreven over de zienswijze van Prof. Dr. Bessel van der Kolk, hij doet al meer dan 30 jaar onderzoek in Amerika naar psychische klachten, in het bijzonder naar trauma. Van der Kolk geeft in het artikel aan: ‘Na een traumatische gebeurtenis kan het lichaam in een vlucht- of vechstand blijven staan.. ‘Praten is dan vaak de standaard behandelmethode, alhoewel dat niet altijd helpt’, zo kopt het artikel. Van der Kolk deed veel onderzoek naar wat zich afspeelt in het brein van getraumatiseerde mensen. ‘Daarin werd duidelijk dat het taalcentrum in de hersenen, zich bij heftige ervaringen afsluit. Hierdoor kunnen mensen met een vorm van trauma moeilijk taal vinden om zaken te beschrijven’ zo concludeert hij op basis van jarenlang onderzoek.

 

Vrij Nederland geeft verder aan in het bewuste artikel: ‘Praten over trauma -de dominante aanpak die studenten psychologie sinds het begin van de negentiende eeuw aangeleerd krijgen- helpt maar deels. Praten kalmeert het lichaam niet, terwijl iemand met een trauma, daar juist behoefte aan heeft. Natuurlijk heeft praten over je problemen heus wel zin en het nuttige aan bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie is dat het je helpt begrijpen: dit is er gebeurd met mij. Maar begrijpen waaromje iets voelt, verandert weinig aan hoeje je voelt.’ (Vrij Nederland, november 2018)

 

Wij pleiten voor een ‘Hoofd-lijf aanpak’

Van der Kolk komt met al zijn onderzoek uit op een andere aanpak, welke erop gericht is om het lichaam te kalmeren. Een vorm van lichaamsgerichte therapie is veel effectiever in de aanpak van traumatische klachten of problemen. 

 

Zijn bevindingen sluiten aan bij de cijfers die wij ieder jaar weer kunnen laten zien over alle deelnemers die onze lichaamsgerichte aanpak hebben gevolgd. Onze aanpak gaat ervan uit dat we altijd het lichaam betrekken bij het leerproces. Grofweg bestaan onze stappen uit: vertragen, het lichaam kalmeren en datzelfde lichaam benutten om zaken te doorvoelen en uiteindelijk van daaruit zaken ander aan te pakken.

 

Beide trainingen van het ‘Platform Uit je hoofd, in je lijf’ kun je zien als een praktische vertaalslag naar het daadwerkelijk gaan (leren) voelen. Waar en hoe manifesteert een gevoel zich bij jou als persoon en hoe kun je ‘het voelen’ meer gewaar worden? Door gevoelens weer écht te leren voelen en vervolgens via een stappenplan te gaan managen, leren deelnemers zichzelf eerder los te maken van gebeurtenissen. Door het managen van gevoelens voorkom je dat je overweldigd raakt door je emotionele reactie.

 

Meetbaar effect

De programma’s worden in uiteenlopende situaties en coachvragen toegepast, al dan niet onder begeleiding van een coach. Bij aanvang van het programma vindt er altijd een nulmeting plaats van de huidige situatie, waarbij persoonlijke belemmeringen en (lichamelijke) klachten nauwkeurig worden geregistreerd. Aan het eind van ieder programma worden behaalde resultaten geïnventariseerd. Na toestemming van de deelnemer, kan de effectiviteit van het programma via een digitale uitdraai op grote schaal worden gemeten. Effectmeting bij klanten van het eerste uur, zij die het programma vijf jaar geleden direct na de introductie hebben gevolgd, leert dat het traject daadwerkelijk duurzaam bijdraagt aan de algehele ontwikkeling van een persoon. Het ‘stap-voor-stap’-karakter van het programma, maakt dat iedereen de tijd krijgt om de materie te begrijpen, te ervaren én toe te passen, waardoor het, mits er blijvende aandacht voor is, ook duurzaam deel kan gaan uitmaken van het nieuwe gedrag.

 

Meer informatie? Benader een van de coaches op www.uitjehoofd-injelijf.nl

Bron: Vrij Nederland

Meer artikelen