In het werk van mij en mijn collega-coaches komen we dagelijks in contact met mensen voor wie het lastig is om met stress om te gaan. Mensen bij wie, zoals ze zelf aangeven, problemen zich opstapelen, mensen die vast zitten in patronen en die het lastig vinden om een gevoel van eigenwaarde te voelen.

Wat wij vooral aan hen merken is dat zij allen de behoefte hebben om gevoelens te dempen, uit de weg te gaan of zich ertegen te verzetten. Dat dempen lijkt, zeker voor de korte termijn, nu eenmaal prettig te zijn, want hiermee haal je de scherpte weg van verdriet, boosheid of frustratie. Dus je kiest voor de bekende en vertrouwde weg: dempen van alle narigheid die je ervaart!

Dat kun je doen door jezelf af te leiden, door vooral anderen de schuld te geven, door te gaan piekeren, veel te sporten, door veel tv, films of internet te kijken, altijd maar bezig te blijven, te shoppen, blijven plannen etc. Veel ernstiger wordt het als je jezelf gaat verdoven met drank, drugs, alcohol etc. Elke vorm van verslaving kun je zien als het chronisch en dwangmatig dempen van gevoelens.

Alhoewel sommige mensen zich bewust zijn van hun eigen ontwijkende gedrag, is het overgrote deel van de mensheid zich écht niet een bewust van het feit dat ze steeds maar weglopen voor een heel natuurlijk gegeven, namelijk het voelen van het gevoel!

Laat ik het een klein beetje in perspectief plaatsen; natuurlijk is het oké om gevoelens soms wat te dempen om niet altijd de rauwe pijn te hoeven voelen, dat kan heus geen kwaad. Het helpt ons juist om stabiel te blijven en de scherpe kantjes van het leven af te halen. We kunnen nu eenmaal niet op alle pijnlijke slakken zout gaan leggen… veel te vermoeiend!

Maar aan de andere kant, lijkt het negeren van gevoelens een gewoonte te worden en blijkt het de bron te zijn van veel stressgerelateerde problemen. Want wat zijn dan de gevolgen van deze opgelegde zelfcensuur?

Een eerste belangrijk gevolg is dat dempen leidt tot volledig dempen. Je kunt als mens namelijk niet alleen je negatieve gevoelens dempen. Wanneer je je gevoelens dempt, dan geldt dit voor zowel de negatieve gevoelens, als ook voor de positieve gevoelens. Het lijkt dus in eerste instantie fijn te zijn om niet de bodem van de put te hoeven voelen, maar onthoud dan wel dat je door te dempen ook niet de toppen van geluk kunt ervaren!

Je kunt het zo zien: als je je gevoelens dempt, dan top je jezelf als het ware van boven en van beneden af. Je leeft binnen een door jou zelf opgelegde bandbreedte. Je dient jezelf een soort natuurlijke Prozac toe en leeft op de automatische piloot.

Een volgend, hiermee samenhangend gevolg is dat je door te dempen, een belangrijk deel van jezelf negeert: als het negatieve gevoel er niet mag zijn, corrigeer je eigenlijk je natuurlijke IK. Als je (al dan niet onbewust) tegen jezelf zegt Ik mag dit niet voelen, dan zeg je eigenlijk tegen jezelf: dit deel van mij mag er niet zijn!

Wanneer je deze redenering kunt volgen, dan is het gemakkelijker om te begrijpen dat je door het dempen van gevoelens, je ‘eigen waarden’ wegduwt. Met andere woorden: het ervaren van eigenwaarde lijkt dan een onmogelijke opgave.

Dus laat ik mijn verhaal besluiten met een positieve wending: er is voor iedereen een alternatief beschikbaar, namelijk het wél ervaren van je emoties! En wil je dit nog een stap verder ontwikkelen, dan raad ik je aan om je emoties te gaan managen. Meer daarover vind je bij eerdere artikelen over emoties en emotiemanagement op de site.